İNSAN HAKLARI

Ermeni soykırımı döneminde de, cinsiyet, “hayatta kalma yöntemlerini” belirleyen temel unsurlardan biriydi. California Üniversitesi’nde Ermeni Sözlü Tarih Bölümü’nde Ermeni soykırımında kadınların ve çocukların hayatta kalma yöntemlerini üzerine çalışmalar yapan Arda ve Doris Melkonian kardeşler, Müslümanlaştırılan kadınların neler yaşadıklarını anlattı.

Konferansta ‘Araplaşmış Ermeniler Sorunu’ isimli bir sunum yapan Gayane Çobanyan, Yerevan Devlet Üniversitesi Türkoloji bölümünde doktora yapıyor. ‘Azerbaycan’da Siyasal İslam’ konusu üzerine çalışan Çobanyan, aynı üniversitede Azerice dersleri de veriyor. Çobanyan, Müslümanlaşmış Ermenilere karşı son yıllarda gelişen ilginin sadece Türkleşen ve Kürtleşen Ermeniler üzerine yoğunlaştığını, oysa Araplaşan Ermeniler üzerine çalışma yapılmadığını söylüyor.

Almanya’da yaşayan bir akademisyen olan Vahe Taschjian, 2003 yılında Kahire’deki Ermeni arşivlerini incelerken Ermeni soykırımı sonrası hayatta kalma mücadelesi veren ve bu kapsamda fuhuşa ya da Müslüman olarak karma evlilikler yapmaya zorlanan kadınları öğrendi. O dönem Ermeni toplumunda yayınlanan gazeteleri ve diğer kaynakları inceleyen Taschjian, kadınların yaşadığı inanılmaz zorlukları anlattı.

Paris Sorbonne Üniversitesi’ne bağlı EHESS’te (Ecole Des Hautes En Sciences Sociales) Anropoloji bölümünde doktora öğrencisi olan Adnan Çelik, Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde iki aile ile gerçekleştirdiği sözlü tarih çalışması kapsamında ‘Müslümanlık ve Kürt Milliyetçiği’ başlıklı bir sunum yaptı.

Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler Konferansı’nın Bilim Kurulu ve Düzenleme Komitesi’nde yer alan Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Ayşe Gül Altınay, konferansın ‘Tarihin Yükü, Tanımlamanın Siyaseti’ başlıklı ilk panelinde bir de sunum yaptı. ‘Etnisite, Millet ve Toplumsal Cinsiyet Ekseninde Müslümanlaş(tırıl)mış Ermenilere Dair Tarihsel Suskunluk ve Yeni Hafıza Çalışmaları’ başlıklı sunumunun geniş bir özetini yayımlıyoruz.

Hrant Dink Vakfı’nın MalatyaHAYDer ve Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü işbirliğiyle düzenlediği ‘Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler’ konferansının Düzenleme Komitesi’nde yer alan sosyolog Ayfer Bartu Candan, üç gün süren konferansın zihninde ve yüreğinde uyandırdıklarını anlattı.

‘Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler’ konferansını Karin Karakaşlı, Agos’taki köşesinde yazdı: Orada kimse var mı?

Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde Suriye sınırına örülen duvara karşı ölüm orucuna giden Belediye Başkanı Ayşe Gökkan’a destek mitingi yapıldı. Gökkan’ın eylemi sona erdirdiği açıklandı.

Agos, bu hafta ‘Müslüman(laştırıl)mış Ermeniler’ özel sayısıyla çıktı. Hrant Dink Vakfı, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü ve Malatya HAY-Der işbirliğiyle 2-4 Kasım tarihinde Müslümanlaş(tırıl)mış Ermeniler’ başlıklı bir konferans gerçekleştirdi. Konferanstaki sunum ve insan hikâyelerinin yer aldığı Agos, yarından itibaren bayilerde olacak.

Albert İsoyan’ın yayına hazırladığı ‘Kara Kitap- Ünlü Yabancıların Gözüyle Türk Mezalimi ve Ermeni Soykırımı’ Türkçe olarak basıldı. 2011’de Ermenice, 2012’de Rusça olarak yayımlanan eseri, Dr. Hakob Çakryan Ermeniceden çevirirken, Aram Karapetyan da yayım sorumluluğunu üstlendi. Eser, farklı milletlere mensup ve insanlık tarihinde iz bırakmış 88 düşünür, büyükelçi, devlet adamı, gazeteci, seyyah ve yazarın gözünden mezalimin farklı boyutlarını sergiliyor.